HEN SUYỄN

1. Bài thuốc suyển (Ta Van Tan)

Suyển là nan y sụt sùi

Kiến cò cây rễ sao lùi uống ngay.

1. Bài thuốc suyễn (Ta Van Tan)

Cứt sùng 1 Hạnh nhân 2 viên bằng hột đậu uống ngày 50.

1. Bài thuốc suyễn (Ta Van Tan)

Tía tô, Ý dĩ, Địa long 1 nắm sao, sắc trị suyễn.

1. Bai thuoc suyen (Ta Van Tan)

Bìm bìm 1 lạng nấu với nước cháo trắng Xổ liền trừ căn.

1. Bài thuốc suyễn (Ta Van Tan)

Tóc tiên, Nguyệt bạch cũng cần

Bồ bồ lấy củ, Tía tô lấy cành

Rễ tranh, Cườm gạo, Giây lành

Thuốc dù dùng rễ cho bằng nhúm tay

Sao vàng khử thổ cho hay

Suyễn trừ theo đúng phép này mới xong.

1. Bài thuốc suyễn (Ta Van Tan)

Thiền liền củ nướng than ròng Nước rồi mài nó uống xong suyễn trừ.

1. Suyễn kéo dam

Xuyên bối, Bán hạ, gừng lùi

Nhựa bông, chuột xạ đốt thui, Tran bi

Tán nhỏ, rây làm viên.

1. Suyễn kéo đàm

Khô phàn, Thần sa, chuột xạ đốt cháy Sữa mẹ 1 chung tán nhỏ vò viên mà dùng.

1. Suyễn đàm

Tất bát, Trần bì, Bán hạ, Xạ can Thương truật, Bối mẫu, Tế tân, Sa sâm Bạch chỉ, Trầm hương, Đậu khấu sắc uống.

1. Suyễn đàm

Tô diệp, Tất bát, Đại hoàng

Mai phiến, Thương truật, Hắc khương, Trần bì

Phục linh, Bán hạ, Đồng thì

0 mai suyễn ấy ngoài bì hàn ôn.

1. Suyễn máu

Huyết hư sanh suyễn là vừa Thằn lằn đốt cháy thì đưa vào nồi Nhũ hương một chỉ cho rồi Hiệp chung tán nhỏ rảnh rồi uống chơi.

1. Suyễn máu

Suyễn do máu xấu sinh thời

Tiên thiên tô” bẩm con người bệnh nhân

Nó hành người ở phế tim

Cho đến thận cũng không kềm căn nguyên

Mạch môn, Bách hợp để truyền

Thiên môn, Cát cánh, Thảo liền, Đương qui

Tô diệp, Bạch thược, Trần bì

Tất bát, Thục địa đôi khi Hoàng cầm

Tô tử hạ khí thông lâm

Thuốc này kinh nghiệm nhiều năm giúp đời.

1. Suyễn lâu năm

Bồ bồ một nắm củ thui

Sao sắc uống mãi suyễn lui mới tài.

1. Suyễn lâu năm

Bí đao, É tía, rễ lá lốt.

1. Suyễn lâu năm

Sa sâm, Bôi mẫu, Thục qui,

Trạch tả, Quế, Phục linh, Bạch truật Cam thảo, Khương, Hoài sơn, Bách bộ.

1. Suyễn nhiệt

Huỳnh liên, Huỳnh bá, Huỳnh cầm, Đương quy, Phục linh, Bách hợp, Mạch môn, Cam thảo, Tần giao, Cát cánh, Hạnh nhân, Ngũ vị tử, Qua lâu, Ô mai.

1. Bài thuốc chữa hen suyễn (cả người lớn và trẻ em)

• Lá cây hen 20g (lau sạch lông, thái nhỏ, phơi trong râm thật

khô, tẩm mật sao)

• Lá Cúc tần (sao vàng) 14g
• Lá Tía tô (sao vàng) 8g

Các vị hãm vào phích cho đặc, rót ra pha thêm đường vào mà uống, trẻ em từ 1 tuổi trở lên uống mỗi ngày 50 ml.

1. Thuốc suyễn của con chị Năm Thuần

• Ma hoàng 8g – Hoa cà độc dược lg
• Hạnh nhân 8g – Chi tử sống 2g
• Hoàng cầm 8g – Bạch quả 6g
• Cam thảo 4g

1. Thuốc trị hen và lách to của Dược sĩ Hồ Thu

• Mỗi viên:
• Mật lợn cao khô 0,20g – Đại hoàng 0,30g
• Cam thảo 0,10g – Ké đầu ngựa (sao cháy gai) 0,50g
• Mỗi ngày uống từ 4 – 5 viên.

1. Hen trẻ em

• Cỏ nhọ nồi 1 nắm – Cây cối xay 1 nắm

1. Bài thuốc hen của Bệnh viện Đông y Hà Bắc

• Đợt 1

Quả bồ kết nướng giòn, tán bột, viên bằng hạt đỗ xanh, người lớn uống 5 viên, chỉ uống 1 lần.

• Đợt 2

Cóc cả con đốt tồn tính, tán bột, viên bằng hạt ngô, người lớn uống 5 viên mỗi ngày, uống một đợt 50 – 60 viên.

1. Viên hen

• Hùng hoàng 120g – Cóc đốt tồn tính 300g
• Thạch xương bồ 200g – Đinh hương 180g

– Đỗ xanh sao vàng 600g – Đỗ xanh sống 600g

Phải uống liên tục từ 6 tháng đến 1 năm. Nếu cơ thể hư, thận yếu

thì uống kèm với bài thuốc ‘Thanh thượng bổ hạ hoàn” gồm có:

• Đại táo 20g
• Thiên môn bỏ lõi 20g
• Mạch môn bô lõi 20g
• Cát cánh 24g
• Sinh địa 40g
• Hoài sơn 20g
• Bạch linh 40g
• Mẫu đơn 20g
• Trạch tả 20g
• Ngũ vị tử 2g
• Chỉ thực 20g
• Bối mẫu 24g
• Hoàng liên 12g
• Hạnh nhân 20g
• Bán hạ chế 20g
• Cam thảo 16g
• Hoàng cầm tẩm rượu sao 20g
• Qua lâu nhân bỏ vỏ, giã kỹ, bỏ dầu 20g

Các vị trên sao tán nhuyễn, luyện với mật ong, viên bằng hạt ngô. Mỗi ngày uống 15 viên, chia làm 3 lần. Uống liên tục từ 3-6 tháng.

1. Viên hen

Thuốc hoàn Ba đậu:

• Ba đậu – Hồ tiêu – Thần sa áo ngoài

Ba vị bằng nhau. Bài thuốc này uống vào đại tiện nhiều, làm sút cân, cơ thể ấm lên. Bệnh viện Đông y Nam Hà mới ứng dụng có vài bệnh nhân.

1. Hen

Hen béo khác với hen gầy: Hen béo chữa được, hen gầy phải bồi bổ thuốc Bắc

• Bài 1
• Lá ngâu 40g – Bồ kết 5g

– Phèn chua 5g

• Trạch lan 20g
• Bạc hà 14g
• Bồ kết 5 – lOg

– Cát cánh 20g

• Bài 2
• Lá táo (ở cây táo chưa ra quả) 16g
• Lá nhót (cây chưa có quả) 16g
• Vỏ quít 6g
• Phèn phi 5 – lOg Trẻ con dùng tốt.

1. Hen đờm khò khè khó thở

– Cam thảo 20g

• Sinh Bạch phàn 7g – Khô phàn 5g
• Xạ can lOOg

Viên bằng hạt đậu xanh, mỗi lần uống 20 – 25 viên, ngày 3-4 lần.

1. Ho và hen (Bài thuốc của ông Tô Đình Trung, thôn Mỹ Nội, xã Bắc Hồng, huyện Đông Anh)

• Lá Tỳ bà (cây thuốc hen) sao 1 lạng (Tỳ bà dùng lá vàng rụng cho hết nhựa, rửa cho hết lông)
• Nam Chi tử (Dành dành) không sao 5 đồng cân (đc)

Sắc uống từ từ với đường phèn.

1. Hen suyễn (Bạch Văn Hiên – xã Đức Thắng – Gia Lâm)

• Bài 1
• Thạch tín chế 1 đc – Thần sa 5 đc
• Hùng hoàng 3 đc – Chu sa 5 đc
• Khô phèn phi (nhét vào lòng hạt táo tàu đốt nung đỏ) 3 đc
• Đậu xanh (để sông) 1 lạng

Tán mịn, nắm chặt vào than thấy mùi như diêm thì đem xuống đất cho khí tiết ra đất. Tán hồ hoàn bằng hạt đậu xanh.

Trẻ em: 1-2 tuổi: 2 viên/ngày

1. – 4 tuổi: 3 viên/ngày
2. – 5 tuổi: 5 viên/ngày Người lớn: 6 viên/ngày

Không kiêng ăn.

• Bài 2
• Cáp giới 1 đôi – Sâm nhị hồng 5 đc
• Hồng nhân 3 đc – Đông trùng hạ thảo 3 đc
• Tắc kè (bỏ từ mắt trở đi, bỏ 4 bàn chân)

Sao khô tán bột.

• Bài 3
• Bông dương ở dưới đất 3 phân – Cây giần xay 3 phân
• Riềng 1 phân – Trà tán 1 phân
• Vỏ quít 1 phân

Sao khử thổ sắc uống.

• Bài 4

Sả cả rễ, gốc, lá chặt nhỏ sao khử thể, sắc uống – uống rất công hiệu.

1. Thuốc suyễn

• Hột cải bẹ xanh rang vàng tán nhỏ, 1 muỗng cà phê.
• Rau giấp cá 1 nắm giã nhỏ vắt lấy nước.

Thêm mật ong cho ngọt, uống vào buổi tối, uống 10 ngày.

1. Thuốc chữa suyễn của Võ Văn Thắng

• Lưu hoàng 5 lạng (thạch hay thổ thạch tốt hơn), nước lã 16 lạng, đổ vào siêu đất, bỏ Lưu hoàng vào với 5 trứng gà luộc. Khi cạn gần hết nước gắp cả trứng lẫn Lưư hoàng đem phơi. Trứng thì ăn thường. Lưu hoàng thì mua 5 lạng ngô nếp và 5 lạng ngô tẻ rang chín để nguội hòa với Lưu hoàng tán chung, rây cho ăn, mỗi lần ăn 1 muỗng canh xúp đi trung tiện thì thôi, đại tiện hoạt hơn.

* Trị: Hen, táo bón, ghẻ lở, rận chấy, sáng mắt.

1. Chữa hen lên cơn

• Bạch giới tử 4 lạng – Khinh phấn 1 lạng
• Bạch chỉ 1 lạng

Mỗi ngày uống 0,3g – l,3g.

1. Bài thuốc suyễn của thầy Phận

• Thạch tín 1 phân, nung trong nồi đất với phèn chua cho đến khi có khói màu vàng, đỏ

– Bán hạ chế với gừng già 1 phân

Viên bằng hạt tiêu

Mỗi ngày uống 6 viên, uống trong 7 ngày, 10 ngày nghỉ uống

thang Kinh phong bại độc.

1. Suyễn lên cơn lúc nước lớn, lên cơn không chừng hoặc

làm việc nhiều mệt sinh suyễn

* Bài 1

• Vỏ quít 1 cái
• Gừng khô 1 nhúm
• Củ sả già 3 nắm
• Củ bồ bồ 1 nắm
• Bạch phàn 2 đc
• Khô phàn 2 chỉ
• Tạo giác 2 chỉ
• Hậu phác 5 chỉ

– Hoạt thạch 2 chỉ

Các vị tán chung ra bột, thắng mật ong cho tới làm hoàn bằng ngón tay cái, lúc lên cơn uống 1 hoàn với nước nóng.

* Bài 2

– Một nắm vỏ bưởi non (bỏ lớp xanh the)

– 1 nhúm trà tàu Sắc uống.

– 1 chút phèn chua

* Bài 3

• Bảy cái bèo tím, rửa sạch nấu cháo nếp đánh cho nhuyễn mà ăn lúc lên cơn.
• Ngâm 1 cái mật trâu với 1 lít mật ong, mỗi tối uống 1 muỗng canh.

1. Suyễn có nhiều đàm

• Rau Tần dày lá 1 nắm – Lá sông đời 1 nắm

Chưng với 2 muỗng cà phê đường phèn uống nóng trước khi ngủ.

• Tuổi già bị suyễn: Ngâm hột gà trong nước tiểu trẻ em 3 ngày 3 đêm, luộc chín, ăn vài ngày, mỗi ngày 1 hột.
• Tắm sông: Chịu khó đi tắm vào lúc nước triều lên, lội qua lội lại ít, cho có cử động, không lội nhiều đến độ mỏi tay chân mà mệt, công hiệu lắm.

1. Suyễn lâu năm mà không hết

• Bài 1
• Rễ cây ớt hiểm 1 nắm – Rễ ngâu 1 nắm
• Rễ tiêu lốt 1 nắm – Rễ cây gai 1 nắm
• Lá é tía 1 nắm – vỏ bí đao (cạo bô phấn) 1 nắm

Các món sao cám khử thổ sắc uống.

‘* Bài 2

• Cam thảo đất 1 nắm
• 1 cây nhang
• Lá cũ trên mái nhà
• Mía lau

– Hột gà 7 cái

• Cỏ Mần trầu 1 nắm
• Rễ tranh

Sắc chung 6 vị mà uống.

1. Toa suyễn bí truyền

• Ngũ vị tử 1 lạng
• Nhãn nhục khô 1 lạng * Cách chế:
• Lần 1: Sắc cả 3 thứ, 3 chén còn 1, sáng uống.
• Lần 2: Để nguyên siêu thuốc, cho vô 2 chén rưỡi nước, sắc còn 1/2 chén, uống ăn hột gà (6 hột còn lại mỗi sáng ăn một hột, trong 6 ngày. Nghỉ 1 tuần, xổ nhẹ 2 lần bằng cách ăn đu đủ, hoặc uống thuốc xổ nhẹ)
• Lần 3: Uống lại toa như trên bệnh sẽ giảm 90% không còn lên cơn nữa, uống thêm 1-2 thang nữa càng tốt vì đây toàn là vịbổ dưỡng. Bằng không thì 3 tháng sau, uống thang thứ 3 và 6 tháng sau, uống thang thứ 4 khỏi hẳn.

1. Thuốc hen

• Đại hoàng lOOg để sống
• Tam nại (Địa liền) lOOg sao vàng tán
• Củ nén (Hành tăm) 50g sao vàng
• Tỏi 30g đốt tồn tính
• Vỏ chuôi tiêu (chuối già) lOOg đốt thành than
• Than thông (gỗ thông) lOOg

Tán bột, mỗi tối uống 1 thìa canh.

1. Hen

• Chuột con 30 con, rượu 500 ml ngâm 100 ngày
• Nước cốt lá khế giã thêm chút rượu ngâm chuột, ép đổ vào rượu chuột 10 ngày – uống lúc hen hay lúc không hen.

Từ 2 tuổi – 5 tuổi: trước cơm chiều 1/3 chén con nhỏ

Từ 5 tuổi – 12 tuổi: 1/2 chén

Từ 12 tuổi – 20 tuổi: uống thêm thuốc bột:

• Ô tặc cốt 1 lạng
• Phèn phi 1 đc

Uống với rượu ngâm chuột 1 chén.

• Củ rau muống biển sao vàng khử thổ: 1 củ nấu nước uống như nước chè lúc đầu uống đặc sau như nước chè.
• Hen càng lâu chữa càng công hiệu: Lá nhót sao vàng tán bột, uống mỗi lần 1 thìa canh với nước cơm, ngày 3 lần (Lá nhót cũng trị kiết lỵ).
• Ông Nguyễn Văn Khôi (Xí nghiệp May 10): bị suyễn trị ở Viện Nghiên cứu Đông y không khỏi – đi ngoài đường người ta mách đến mua bà thầy phô” Hàng Bông, Thợ Nhuộm:
• Hồng hoa 5 lạng – Hùng hoàng 3 lạng
• Thạch tín 2 lạng

* Cách chế: Thạch tín lấy đất mùn vun đất, nắm lại to bằng 2 nắm tay là có lõm nhỏ, cho Thạch tín vào nấu kỹ lại, cho vào bếp lò than nung đỏ xong mang ra bửa lấy Thạch tín nướng đỏ tán nhỏ với Hồng hoa, Hùng hoàng thật nhỏ cho mật (mật mía) nhào dẻo lên, vê bằng hạt dậu xanh, phơi khô.

* Cách uống: Dùng trước khi ăn cơm: người khỏe uống mỗi lần 6 viên, ngày 2 lần, người yếu uống mỗi lần 4 viên, ngày 2 lần; khi uống cho thuốc vào múi chanh rồi nuốt cả thuốc lẫn chanh.

1. Thuốc hen của ông Đàn

Trẻ em hen nhiều, ngực kéo cò cưa.

• Ổ con mối: Đào ổ môi, bọc vải nấu còn 2 chén uống còn mối ở trong cũng được – nên cho 1 ít lá chanh cho dễ uống (nếu kỵ đồng thì dùng nồi niêu đất mà nấu).

1. Thuốc hen của cụ Giảng

• Thạch tín chế 5 đc – Đương quy 5 đc
• Phèn chua phi 0,5 đc – Phục thần 5 đc
• Sâm tốt 5 đc – Đậu xanh sống 5 đc
• Viễn chí 3,5 đc
• Ngũ vị tử 3 đc
• Bạch truật 5 đc
• Mạch môn 3,5 đc

• Hùng hoàng 5 đc

* Chế Thạch tín: Dùng đất sét đốt, giã nhuyễn, để trong cái bát, cho bát vào nồi đất nung trấu độ 1 tháng, cho cháy cả đêm. Làm viên bằng hạt đậu xanh, mỗi ngày uống 5-10 viên.

Kiêng mỡ, thịt gà.

1. Bài thuốc hen suyễn của anh Hoàng Sơn – Tỉnh ủy Hải Hưng

• Phân dơi 1 lạng – Cát cánh 1 lạng
• Cam thảo 1 lạng – Phèn chua 1 lạng Sao vàng, tán nhỏ, viên mật ong bằng hạt đậu đen.

Mỗi lần uống 20 viên, ngày 3 lần.

1. Hen khò khè và ho đờm

Con sam^[1]rửa sạch, nướng vàng tán bột, luyện hồ làm viên bằng hạt đậu xanh^[2]mỗi lần uống 10 – 15 viên thang với nước Tang bạch bì.

1. Hen khò khè và ho đờm

Nước chanh, nước gừng, nước tiểu trẻ con, sữa mỗi thứ 1 chén nhỏ, cùng nấu lên cho sôi mà uống, khỏi thì thôi.

1. Hen khò khè và ho đờm

Vôi đá lâu năm (càng lâu càng tốt) viên với mật cá trắm bằng hạt đậu xanh, mỗi lần uống 10 – 15 viên với nước đã lắng trong.

• Phân lợn đốt ra tro, lấy vỏ cây khế sao vàng, nấu lên làm thang uống mỗi lần 5 đc.
• Hùng hoàng, mật lợn, nước chanh hòa lâu rồi nấu lên mà viên, bỏ vào múi chanh mà ngậm.

1. Ho hen khò khè

Củ gai đốt tồn tính tán dùng 3 – 5 dc với đậu sống, nếu không đỡ thì ăn với 2-3 miếng thịt lợn béo thì khỏi.

1. Bệnh hen

Lấy vỏ ốc ở trên tường về phía Nam, tán nhỏ, khi mặt trời mọc hòa với nước, khi mặt trời lặn thì uống.

1. Thất tình uất kết, khí xông lên thở gấp sinh ra suyễn

Chỉ xác, Binh lang, Trầm hương, 0 dược đều bằng nhau, mài vào 1 chén nước cho đặc, sắc sôi 2-3 dạo, uống nóng lúc đói.

1. Hen suyễn khò khè, bất cứ người lớn trẻ em dùng đều công hiệu:

Tổ kiến nghiền nát, trét mỏng trên tờ giấy bản cuộn lại làm mồi đốt cháy 1 đầu rồi đưa dầu kia cho khói xông vào họng.

1. Ho suyễn do đờm khí

Hạt cải củ sao vàng – Hạt bồ kết nướng, tán, luyện mật ong với tí nước gừng làm viên bằng hạt ngô đồng, dùng 50 – 60 viên uống với nước sôi rất hay.

1. Ho suyễn do đờm khí

Củ mài tươi giã nát 1/2 chén, đổ vào 1/2 chén nước mía quậy đều, nấu chín mà ăn thì khỏi.

1. Ho suyễn do đờm khí

Lá thầu dầu tía (dùng các chót đầu nhọn) 3 đc. Phèn phi 2 đc, thịt lợn 1 lạng. Thái mỏng, ướp thuốc để tán, lấy lá sen gói lại, đun nhỏ lửa cho chín. Nhai nhỏ, uống với nước sôi là khỏi.

1. Ho suyễn do đờm khí

Nghệ đen 5 đc, rượu 1,5 chén, sắc còn 8 phân, uống sau bữa ăn.

1. Ho suyễn do đờm khí

Phương trên thêm Tang bạch bì.

1. Ho suyễn do đờm khí

Rễ cỏ tranh tươi 1 nắm, sắc uống 3 lần là khỏi.

1. Ho suyễn do đờm khí

Ngũ vị tử, phèn chua, đều nhau, tán. Mỗi lần uống 3 đc. Lấy phổi lợn nướng chín, sắc thuốc cho vào chai nhỏ, uống với nước sôi.

1. Ho suyễn do đờm khí

Củ tỏi giã với bột gạo tẻ, viên bằng hạt ngô đồng, mỗi lần uống 8-9 viên với nước muôi nấu sôi, uống lúc đói, hết bệnh thì thôi.

1. Ho suyễn do đờm khí

Thanh hao cả cành với lá 2 – 3 nắm, rửa sạch, nước 4 bát, sắc uống còn 1 bát, hòa với 1 chén mật ong, uống lúc đói, còn bã thuốc sắc lại, uống độ 3 – 4 lần là khỏi.

1. Ho suyễn do đờm khí

Trần bì (bô lớp trắng), hạt Tía tô (sao qua), Chỉ xác (thổ sao), hạt Đình lịch (sao qua), Nam tinh (nấu với nước gừng thái nhỏ rồi sao), vỏ trắng rễ dâu (tẩm mật), mỗi thứ 1 phân; Ngũ vị 1/2 phân, 3 lát gừng, sắc uống xa bữa ăn.

1. Ho suyễn do đờm khí

Chỉ dùng Trần bì, hột Đình lịch, vỏ trắng rễ dâu 3 vị mà thôi.

1. Lên cơn suyễn gần chết

• Lá hẹ 1 nắm, nước 1 thăng, sắc đặc uống thì khỏi.
• Uất kim 1 lạng giã xông hòa với nước tiểu trẻ em, lắng bỏ bã, uống thì khỏi, chưa khỏi lại uống.

1. Phong đàm suyễn cấp

Phèn phi 1 lạng – Bồ kết nướng 5 đc, đều tán, mỗi lần uống 2 đc, dùng nước sôi uống dần, no đầy mửa ra đờm thì khỏi.

1. Đờm suyễn kéo lên kho khè do ăn quá nhiều đồ béo bổ

Hạt cải củ, rửa nước cho sạch, nấu chín, phơi khô, tán, tẩm nước cốt gừng, quết với bánh chưng làm viên bằng hột đậu xanh, mỗi lần uống 30 viên, ngày 3 lần.

1. Người già khí thực, cùng người trẻ bị đờm nghẹt mà lên cơn suyễn

• Hạt tía tô, hạt cải bẹ trắng, hạt cải củ, đều nhau, cùng sao, tán, đổ 1 bát nước sắc sôi vài dạo, uống nóng, yên ngay.
• Hạt cải củ sao qua tán, thắng mật làm viên bằng hạt ngô đồng, mỗi lần uống 50 viên với nước sôi rất hay.

1. Các chứng khí nghịch, ngực đầy thở gấp, ho hen, bụng đau như dùi đâm

• Hạt Tía tô, Trần bì (bỏ lớp trắng), Nhục quế (bô vỏ thô), Riềng ấm – Nhân sâm sao, lượng đều nhau, tán viên với mật bằng hòn đạn, 1 lần uống 1 viên với nước cơm sôi.

1. Thủy khí hư thũng, nước tiểu đỏ sẽn mà lên cơn suyễn

• Trần bì (bỏ cùi trắng), Phòng kỷ, Mộc thông, Lá tía tô mỗi vị 5 đc, đều tán, mỗi lần uống 2 đc với nước gừng nấu sôi.

1. Suyễn nôn ra đờm bụng trướng đầy, đại tiện bí

• Chỉ xác sao 7 phân, Dây duối leo 10 phân. Hạt tía tô sao 5 phân, Trần bì (bỏ phần trắng) 5 phân, gừng sông 3 lát, sắc uống lúc sáng sớm, khỏi ngay.
• Tắc kè, xác rắn lột, đều nhau, đều đốt tồn tính, tán, mỗi lần uống 1 đc hoặc 1/2 đc với rượu nóng sau bữa ăn.

1. Hen suyễn lâu năm

• Trứng gà, nhẹ tay đập hơi dập, ngâm với nước tiểu trẻ em trong cái hũ nhỏ, 3-4 ngày, rồi đem luộc chín ăn hết bệnh thì thôi. Phương này có thể trị phong đàm, thanh phế nhiệt.

1. Trẻ đàm tắc trong họng

• Ba dậu 1 quả bỏ vỏ, tán, lấy lụa bọc lại, nhét vào mũi (nam tả, nữ hữu) đàm sẽ hạ ngay.

1. Trẻ đàm nhiệt ho hen, kinh sợ, hồi hộp

• Bán hạ, Nam tinh, đều nhau, tán, hòa với nước mật bò rồi dồn vào túi mật, treo chỗ gió Đông, chờ khô, viên với bánh chưng bằng hạt đậu xanh, mỗi lần uống 4-5 viên với nước gừng nấu.

1. Chuyên trị suyễn thở gấp

• Cây vú bò, lấy mủ trắng, mật ong.
• 2 vị đều nhau, nấu thành cao, dùng Đào nhân bỏ vô và đầu nhọn, giã nhỏ, cho vào thuốc cao làm viên bằng hạt nhãn, mỗi lần 1 viên ngậm tan dần.
• Mai ba ba đốt tán, mỗi lần uống 1 đc.
• Lá nhót 1 nắm vò lấy nước đặc, bỏ bã, uông hết bệnh thì thôi.

1. Vì thất tình, xúc động lên cơn suyễn, buồn phiền

không ăn được

• Nhân sâm, Binh lang, Trầm hương, ô dược đều nhau, mài với nước ấm uống, nếu đại tiện bí gia Đại hoàng, Chỉ xác.

1. Suyễn thở không nằm được, hoặc phong đờm vít lấp

• Bán hạ 7 củ, Bồ kết, Cam thảo mỗi vị 1 lạng, gừng tươi 3 lát, bọc lụa nấu uống.

1. Dương khí hư suyễn, tự ra mồ hôi, mồ hôi trộm, hơi

thở ngắn, chóng mặt

• Nhân sâm 5 đc, Thục phụ tử 1 lạng chia 4 phần, mỗi phần cho 10 lát gừng sắc uống ấm.

1. Suyễn thở, sắp tuyệt khí, hơi đưa lên khó thở

• Nhân sâm tán bột pha vào nước lá hẹ, uống được 10 đấu thì khôi.

1. Ho đờm, suyễn khó thở

• Cát cánh 4 lạng tán bột, nước đồng tiện 1/2 cân, sắc lấy 4 cáp uống.

1. Khí đưa lên, suyễn khó thở

• Bồng nga truật 5 dc, rượu 1,5 chén sắc còn 8 phân mà uống.

1. Định suyễn hoàn rất thần hiệu

• Phèn chua.
• Bạch phụ tử, lượng bằng nhau, viên với nước gừng, nấu Đình lịch, Tô tử làm thang.

1. Suyễn thở vì ho, tứ chi quyết lạnh mồ hôi ra quá nhiều

• Thục địa 3 đc, Ngưu tất 2 đc, Mạch môn 2 đc, Đại phu tử 1 đc, Ngô thù du 7 phân, Ngũ vị tử 10 hột, Ngũ bội tử 4 phân, Bạch truật 2 đc, Phục linh 2 đc, sắc uống.

1. Suyễn khó thở đã lâu năm

• Phân sâu dâu sao 1 cân, La bặc tử 1 cân, Hạnh nhân sao 1 cân, Cam thảo 2 lạng làm thuốc viên uống với nước gừng, mỗi lần 50 viên.

1. Suyễn khí, thở dô”c mình mẩy xanh rốc, phần trên hơi nóng, phần dưới hơi lạnh

• Nhân sâm, Bạch truật, mỗi vị 2 đc
• Thục địa 3 đc
• Ngưu tất, Mạch môn mỗi vị 1 đc
• Phụ tử 5 phân. Nếu đại tiện lỏng thì gia Phụ tử thành 6 phân, Bạch giới tử 6 phân, Trầm hương mài ra uống.

1. Bụng to đầy và rắn, phát suyễn nằm không được

• Thương lục (cây vẹt) 3 lạng, Đại kích 1,5 lạng, Cam toại sao 2 lạng, đều tán đun nước, uống.

1. Suyễn ho, phát sốt, tự đổ mồ hôi, mạch hư vô lực

Nhân sâm, Thiên hoa phấn, 2 thứ đều nhau tán, hòa với mật ong, uống với nước.

1. Sam là loài động vật có mai ở biển, đặc điểm là con cái thường cõng con đực dù gặp sóng to vẫn không buông ra. ↑
2. Nguyên văn nói là viên bằng hạt vừng là vô lý, nghi thợ khắc chữ khắc nhầm, xét cỡ thuốc liều lượng thường dùng với tinh thuốc không độc lắm, chúng tôi (người dịch) cho bằng hạt đậu xanh và mỗi lần uống 10 – 15 viên. ↑